کارکردهای تربیتی پرسش در قرآن

پایان نامه
چکیده

چکیده قرآن کریم، کتاب مذهبی ما مسلمانان، معجزه ی جاوید و سند نبوت حضرت خاتم(صلّی الله علیه وآله) و دستورالعمل هدایت و تربیت انسان است. از آن جا که تعابیر و گزاره های قرآن، توسط خداوند دانا، مدبر و حکیم انتخاب شده است، استفاده از هر الگوی بیانی در این گزاره ها، نشانه ی نقش و کارکرد موثر آن در تربیت و هدایت انسان و جوامع انسانی است. پرسش از مهم ترین روش های کسب معرفت و شناخت و توصیه ی قرآن می باشد. «فَسْألُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لاتَعْلَمُون‏» « اگر نمی‏دانید، از آگاهان بپرسید.»(انبیاء/7) قرآن در بیان اهداف خود از اسلوب های متنوعی استفاده کرده است. اسلوب استفهام و پرسش حدود 1260 بار در قرآن تکرار شده است. پژوهش حاضر در صدد کشف و ارائه ی کارکردهای تربیتی پرسش در قرآن است. این پژوهش حاوی یک مقدمه در «کلیات تحقیق»، سه فصل در «پرسش»، «تربیت در قرآن» و «کارکردهای تربیتی پرسش در قرآن» و یک ضمیمه در «پاسخ گویی» است. در فصل اول از کلیاتی درباره پرسش، آداب، اهمّیت و انواع آن و نیز از پرسش در قرآن، اطّلاعات آماری پرسش ها ی قرآنی و ادات استفهامیِ بکار رفته در آن و معانی حقیقی و بلاغی آنها بحث شد. در پایان فصل، جدول تعداد و پراکندگی آیات پرسشی به ترتیب سوره ها و نیز جدول فراوانی ادات استفهام آورده شده است. در فصل دوم از تربیت دینی، اهداف و روش های آن و نیز برخی روش های تربیتی قرآن بحث شده است. در فصل آخر یعنی «کارکردهای تربیتی پرسش در قرآن» آیات پرسشی قرآن با استفاده از کتاب های تفسیری و تربیتی به تفصیل بررسی، و بیست و نه کارکرد اساسی و مهم تربیتی از این آیات استنباط و استخراج شد و برای هر کارکرد از میان آیات مرتبط، آیه ی دارای دلالت بیشتر انتخاب و توضیحات لازم، ارائه و در نهایت آیات هم سو با هر کارکرد ذکر شد. مهم ترین دستاورد این پژوهش آنست که هر یک از آیات پرسشی قرآن با اتخاذ شیوه ای خاص، استفاده از ادات ویژه، سیاق خطاب یا غیبت و نیز با توجه به موضوع، مخاطب، سوال کننده و شأن نزول آیات، دارای چندین نکته و کارکرد است که در تربیت و هدایت انسان و جامعه ی انسانی بسیار موثر است و می تواند دستمایه افرادی که عهده دار امر تربیت هستند باشد. این نوشته با عنایت به محدودیت ها و بضاعت اندک نگارنده بخش کوچکی از این کارکردها را ارائه داده است. انشاءالله این گام، هر چند کوچک و جزیی مورد قبول حضرت حق و آغازی بر فعالیت های علمی علاقه مندان در این زمینه باشد.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کارکردهای روان‌شناختی- تربیتی درد و رنج از دیدگاه قرآن کریم

دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم همراه با رنج‌ها، دردها، گرفتاری‌ها و مشکلات است. دردها و رنج‌هایی از قبیل تنهایی، نا امیدی، افسردگی و شکست که همانند سایه ما را تعقیب می‌کنند. در ادبیات قرآنی مسأله سختی‌ها و دشواری‌ها و نقش آن‌ها در زندگی مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از مردم در زندگی خود این حقیقت را تجربه کرده‌اند که هنگام بروز مشکلات طاقت فرسا و هجوم طوفان‌های سخت زندگی، در زمان‌هایی که ا...

متن کامل

بررسی نقش تربیتی پرسش گری در قرآن کریم

تعاملات روزمره نشان می دهد که پرسش علاوه بر آن که به عنوان ابزاری برای دانستن به کار می رود برای انتقال مطلب به مخاطب نیز استفاده می شود. چرا که پرسش به دلیل ارتباط تنگاتنگ با تفکر، از تأثیرگذاری فراوانی نیز برخوردار است. قرآن کریم نیز در کنار سایر روشهای تربیتی خود، ار زوش پرسشگری به عنوان یک ابزار تربیتی استفاده کرده است. در واقع مسئله پژوهش حاضر این است که خداوند متعال چگونه از روش پرسشگری ب...

15 صفحه اول

خودآگاهی و کارکردهای تربیتی آن در بهبود روابط اجتماعی انسان در قرآن و حدیث

کیفیت زندگی مفهومی پویشی است و از عوامل مختلف تأثیر می‌پذیرد که یکی از آنها وضعیتهای ارتباطی است. خودآگاهی یکی از عناصر بنیادین ارتباط مطلوب به شمار می‍رود که با کارکردهای ویژه خود نقش مهمی در ارتقاء کیفیت روابط اجتماعی و کاهش آسیبهای آن دارد. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی مفهوم و مؤلفه‌های خودآگاهی و تبیین دلالتهای آن در تربیت اجتماعی افراد و ارائه راهبردهای قرآنی برای دستیابی به آن، از نتایج تحق...

متن کامل

کارکردهای تربیتی خودکنترلی و نقش آن در سلامت روان از دیدگاه قرآن و روایات

مقدمه : خودکنترلی مدیریت بر خویشتن است که انسان به واسطه آن، خود را ملزم به انجام یا ترک برخی امور می کند. رسیدن به این مدیریت، از طریق مهار امیال بوده و مفهوم ضمنی آن، فرونشانی یا مهارکردن است که تأثیر به سزایی در سلامت روحی و معنوی دارد. هدف از این مقاله بیان راه های رسیدن به خودکنترلی و نقش آن در سلامت معنوی از دیدگاه قرآن و روایات است. روش: نوشتار حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی، با رویکرد قرآن...

متن کامل

گسترش و رواسازی پرسش نامه شیوه‌های تربیتی والدین

چکیده: هدف از مطالعه حاضر گسترش و رواسازی ویراست جدید پرسش نامه شیوه­های تربیتی والدینِ فرزند - پاسخ است. در این مطالعه به منظور تهیه پرسش نامه شیوه­های تربیتی والدین PSQ،  پرسش نامه اقتدار والدینیPAQ بوری (1991) و خرده­مقیاس بی­اعتنای مقیاس جهت­گیری شیوه­های­ تربیتی والدینی P-SOS شفر(2000) پس از ترجمه، در مورد نوجوانان دبیرستانی 14 تا 19 سال رواسازی شد. برای ترجمه پرسش نامه­ها به فارسی، روند تر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده اصول الدین

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023